Ritüel / Midsommar (2019) Film İncelemesi

Merhabalar! Midsommar (Ritüel) filmini izledim. Filmi oldukça beğendim. Doğrudan film hakkındaki spoiler'sız düşüncelerimi okumak isterseniz Sonuç kısmına bakabilirsiniz. İyi okumalar!

Fragman

Konu

İlişkileri sallantıda olan bir çift, arkadaş gruplarıyla birlikte İsveç'in kırsalında gerçekleşen yaz ortası festivaline katılır. Ancak festival bekledikleri gibi çıkmaz. Grup kendini pagan kültürü geleneklerini devam ettiren bir cemiyetin arasında bulur.

Yönetmen, Senarist, Oyuncular

Filmin hem senaristliğini hem de yönetmenliğini Ari Aster üstlenmiş. Filmin başrollerinde Florence Pugh (Dani) , Jack Reynor (Christian), Vilhelm Blomgren (Pelle) bulunuyor.

Film Üzerine Düşünceler

Normalde çok fazla korku filmi izleyen biri değilim. Dolayısıyla bu türe yabancı olduğumu söyleyebilirim. İlginç bir biçimde iki korku filmi yazısı üst üste geldi. (Bkz: Us Film İncelemesi) Bu iki filmin de ortak noktası aşina olduğumuz konseptleri kurguyla birleştirmeleri. Gerçekçiliği arttıran bir şey bu. Yani mesela gerçekten el ele tutuşan insanlar vardı (Us) ve gerçekten bir yaz ortası festivali de var. 

Açıkçası Us (Biz) filmi beni korkutmamıştı ama Ritüel beni kelimenin tam anlamıyla dehşete düşürdü. Bu kadar çiçekli bir filmin insanı bu denli korkutması bence takdire şayan. Klasik korku filmleri karanlık eski evlerde, korkunç ormanlarda, ne bileyim korkunç ve karanlık yerlerde geçer. Ama bu film öyle değil. Bu film arkaplanda açık mavi bir gökyüzü ve binlerce rengarenk kır çiçeği varken bile sizi korkutmayı başarıyor.

Filmin her bir sahnesi görsel bir şölen. Çekimler oldukça başarılı. İşin teknik kısmına çok hakim olmasam da daha önce görmediğim çekimler olduğunu söylemeliyim. Özellikle Dani 'Mayıs Kraliçesi' seçildikten sonra tacındaki çiçeklerin, oturduğu çiçeklerden oluşan koltuktaki bitkilerin hareket etmesi oldukça ilgi çekici detaylardı. Filmin temelini oluşturan Pagan inancı doğrultusunda doğanın canlı olduğunu gösteren küçük detaylardı.

Filmdeki şarkılar görsellikle birleştiğinde tüyleri diken diken eden sahneler ortaya çıkmış. Christian ve Maja'nın cinsel birliktelik sahnesi, hayat döngüsünü sağlayan yaşlıların uçurumdan atlaması vs. Yine Christian ve Maya'nın cinsel birliktelikleri esnasında çıkan seslerin diğer taraftan Dani'nin feryatlarıyla birleşmesi de etkileyici sahnelerdendi. 

Dani, filmin başında ailesini trajik bir biçimde kaybediyor. Bu sahnede Christian'ın kucağında bağırarak ağladığını görüyoruz. Bu ağlama filmin ilerleyen kısımlarında göreceğimiz Pagan tepkilerine oldukça benziyor. Ailesini bir gecede kaybeden Dani, en sonunda kocaman ama tüyler ürpertici bir ailenin parçası oluyor. Zaten Pelle, Dani'nin topluluğun bir parçası olacağını, Mayıs Kraliçesi olacağını öngörmüştü. Filmin sonunda Dani'nin gözyaşlarının arasında bir gülümseme görüyoruz.



Yine ensest ilişkiden doğan engelli çocukların zihinlerinden çıkan çizimlerin kahinler tarafından yorumlanarak kutsal kitaplarının yazılması ilginçti. Sebep olarak da bu insanların zihinlerinin bilişsel aktiviteler tarafından kirlenmediği söyleniyordu.



Arkadaş grubunun üyelerinin teker teker farklı biçimlerde ölüşü klasik bir korku filmini andırıyordu. Ancak ilgimi çeken bir tanesi var. Christian'ın adı Hristiyan anlamına geliyor.  Christian film boyunca bize gösterilen en itici karakter. Filmin sonunda en büyük ve görkemli ölüm de onun oluyor. Bildiğiniz gibi Paganizm Hristiyanlıktan önceki dönemde hüküm sürüyor. Bana kalırsa karakter için bu ismin seçilmesi tesadüf değil. Yani Neopagan bir grup Hristiyanlığı yakıp bitiriyor.

Filmin ardından biraz araştırma yaptım. Ari Aster, IMDb'ye filminin Robin Hardy'nin The Wicker Man filminin başlattığı türe bir katkı olduğunu söylemiş. Aynı zamanda filmin en basit ifadeyle bir ayrılık filmi olduğunu söylemiş. Kendisi herhangi bir 90'lar lise romantik komedisi izlerseniz aradaki benzerlikleri göreceğinizi söylüyor. Başkahraman bir kız ve yanlış adamla birlikte. Üstelik doğru adam burnunun dibinde. Filmin sonunda da kız adamdan ayrılıp tüm kötü anılarını ateşe veriyor ve yeni bir güne uyanıyor. Aster, amacının insanları kafası karışık bırakmak olduğunu da belirtiyor. Doğrusu amacına ulaştığını söylemeliyim.

Neopaganizm

Yaptığım araştırmalara göre pagan geleneklerini devam ettirmeye çalışan gruplar hala var. Bu gruplar özellikle İskandinavya'da bulunuyor. Bu akıma "neopaganizm" deniyor. Bu gruplar filmde gösterildiği kadar marjinal midir bilemiyorum.

Gerçekten bir Midsummer (Yaz Ortası Festivali) Var Mı?

Midsummer festivali diye bir festival gerçekten var. Bir İskandinav geleneği. Tabi ki filmdeki gibi korkutucu değil. Eskiden Yaz Ortası Festivali yılın en uzun gününü ve yazın gelişini kutlamak için yapılan bir pagan bayramı imiş. Katoliklikten sonra bunların yanında Aziz John Baptist'in doğumu da kutlanmaya başlanmış. Günümüzde yaz ortası festivali tamamen doğa ve ışığın gelişi ile ilgili. En önemli simgelerinden biri de "maypole". Bu festivallerde Små grodorna adını verdikleri ve kurbağa hareketlerinden esinlenilmiş bir dans yapılıyor. Büyük ihtimalle filmdeki danslarda da bundan esinlenilmiş. Festival kıyafetleri de filmde gösterilene oldukça benziyor. Yani aslında filmdeki çoğu şey gerçek bir midsummer festivaliyle tıpatıp aynı. Kaynak: Refinery29

İsveç'teki yaz ortası festivallerinde birinde kullanılan "maypole"

Filmdeki "maypole"

Sonuç

Film 2 saat 27 dakika, oldukça uzun. Eğer daha hareketli filmlerden hoşlanıyorsanız tavsiye etmem. Aynı zamanda hassas görüntülere karşı çok duyarlıysanız yine tavsiye etmem. Çok fazla şiddet içeren görüntü var filmde. Tüm bunlara rağmen yine de türünün en iyilerinden olan bir filmi izlemek istiyorsanız Ritüel'i tavsiye ederim. Oyunculuklarıyla, müzikleriyle, görselliğiyle film oldukça üst düzeydi. Filmden mutlu bir biçimde çıkmayı beklemeyin. Film bir korku filmi neticede. İşini oldukça iyi yaptığını söyleyebilirim. Sonraki sabah bile hissedeceğiniz bir rahatsızlık hissi bırakıyor. Filme 5 yıldız veriyorum. İyi seyirler!

Ari Aster, Florence Pugh ve Vilhelm Blomgren film çekimlerinde